یادگیری مبحث ژنتیک زیاد سخت نیست. مخصوصاً در کنکور سال های اخیر، سؤالات ژنتیک نسبت به قبل، کمی ساده‌تر شدن. معمولا ۷ تا ۹ تست زیست شناسی در کنکور از مباحث ژنتیک طرح میشه. مطالبی که در این صحفه گفتیم رو با دقت بخونید:
ژنتیک شامل چه مباحثی میشه؟
ژنتیک در اصل از فصل ۵ زیست‌شناسی سال سوم شروع میشه. یادگیری فصل‌های ۵، ۶ و ۷ کمک زیادی به درک بخش اصلی ژنتیک یعنی فصل ۸ میکنه. در فصل ۵ با تاریخچه‌ی ژنتیک و مفهوم DNA و همانندسازی آشنا خواهید شد. سعی کنید مفهوم DNA رو خوب بفهمید و شکل هاش رو در ذهنتون خوب مجسم کنید.
در فصل ۶ با مفهوم میتوز و کروموزوم آشنا خواهید شد. درک مفهوم میتوز به یادگیری فصل‌های بعدی مثل فصل‌های ۹، ۱۰ و ۱۱ زیست‌شناسی سال سوم و فصل ۹، ۱۰ و ۱۱ زیست پیش‌دانشگاهی کمک زیادی میکنه.
در فصل ۷، مفهوم میوز را یاد می‌گیرید که در فصل های بعدی کاربرد داره. در این سه فصل سؤالاتی در زمینه‌ی تعداد کروموزوم، کروماتید، رشته‌ی پلی‌نوکلئوتیدی، DNA، بازها و نوکلئوتید و … در مراحل مختلف میتوز و میوز طرح میشه. با درک این‌که در هر مرحله از این ۲ نوع تقسیم چه اتفاقی میفته، میتونید به سوالاش جواب بدید. یادگیری این بخش به صورت نمادین هم به کار میاد مثلاً سلولی با 2n کروموزوم در مراحل مختلف میوز ۱ و ۲ چه تعداد کروماتید داره؟ مثلاً در پروفاز ۱ این سلول، 4n کروماتید داریم.
در فصل ۸ با مفهوم الل، مسائل مربوط به ژنتیک و بیماری‌های ژنتیکی آشنا خواهید د.
ترتیب صحیح یادگیری مسائل ژنتیک:
اول فصل ۵، ۶ و ۷ رو خوب بخونید و بعد متن فصل ۸ رو به دقت بخونید. مفاهیم کتاب رو خوب تجزیه و تحلیل کنید بعدش از جزوه یا کتابی که دارید با روش‌های حل مسئله آشنا بشید. مسائل کتاب درسی رو حل کنید و بعد مسائل بیش‌تری حل کنید. در حل مسائل ژنتیک، ادبیات سؤال خیلی مهمه. مثلاً اگر در سؤالی گفته باشند «چه نسبتی از پسران» نیاز به در نظر گرفتن احتمال ۵۰ درصد جنسیت نیست ولی اگر سؤال به شکل «چه نسبتی از فرزندان پسرانی با ….. می‌باشند» اینجوری باشه نیاز به در نظر گرفتن ۵۰ درصد جنسیت هست. سعی کنید آنالیز و احتمال کتاب ریاضیات رو خوب بخونید چون در مسائلی که ممکنه با تیپ جدیدی در کنکور مطرح بشه بهش نیاز دارید مثلاً در صفات چند اللی که از شما تعداد ژنوتیپ یا فنوتیپ رو می‌خوان، باید اصل ترکیب ریاضی بلد باشید.
بهتره بعد از یادگیری ژنتیک سال سوم و مسلط شد، فصل ۵ زیست‌شناسی پیش‌دانشگاهی رو هم مطالعه بخونید چون خیلی به هم مرتبط هستند.پ
آیا ژنتیک گیاهی و قارچ‌ها و آغازیان به فصل ۸ مربوطه؟
جواب مثبته: چرخه‌های گیاهی و قارچ و آغازیان برای طرح سؤال ژنتیک خیلی مناسب هستند.
مثلا از یک زیگوسپورانژ قارچی با ژنوتیپ AaBbDd چند نوع قارچ به وجود میآید؟ چون زیگوسپورانژ، میوز میکنه و تعداد زیادی قارچ به وجود میاره، جواب سؤال ۸ نوع میشه.
شجره‌نامه رو چطور بخونیم؟
در شجره‌نامه، شکل‌های مختلف سوالاتی که مطرح میشه یاد بگیرید. شکل های چرخه‌های مختلف رو با قلم و دست خودتون بکشید تا با هر بار دیدن این شکل ها در ذهنتون تثبیت بشه. نوشتن به یادگیری و ماندگاری در ذهن کمک میکنه. دنبال حفظ کردنشون نباشید. ژنتیک تا میتونید تمرین کنید، رمز موفقیت و سرعت عمل در حل مسائل ژنتیک تمرین زیاد هست.
دیدگاهتان را بنویسید