معرفی رشته علوم آزمایشگاهی

کارشناسی علوم آزمایشگاهی جزو رشته های زیرگروه ۱ کنکور سراسری تجربی هست، پذیرشش هم به صورت بومی استانیه. همونطور که از اسمش مشخصه کارشناسی هست یعنی لیسانس و دوره تحصیلش استاندارد ۴ ساله. جزو رشته های ستاره دار دفترچه انتخاب رشته هست یعنی حداقل ۳۰ درصد ظرفیت پذیرش باید از یک جنس باشه مثلا از یک کلاس ۳۰ نفره علوم آزمایشگاه باید حداقل ۹ نفر از یک جنسیت باشن یعنی تعداد خانم ها نمیتونه از ۹ تا کمتر بشه تعداد آقایون هم نمیتونه از ۹ تا کمتر بشه.

علوم آزمایشگاهی کاردانیش هم هست که تقریبا نصف دوره کارشناسی طول میکشه و مدرکشون به اصطلاح فوق دیپلم میشه و جزو رشته های زیر گروه ۱ تجربیه که پذیرشش به صورت استانی هست. حتی دانشگاه علوم پزشکی بم و دانشگاه علوم پزشکی تبریز که محل تحصیلشون مجتمع آموزش عالی سلامت مرند هست کاردانی علوم آزمایشگاهی صرفا بر اساس سوابق تحصیلی هم پذیرش داشتن.

یه رشته دیگه هم هست توی رشته های زیرگروه ۱ تجربی هست به نام کارشناسی علوم آزمایشگاهی دامپزشکی که با این علوم آزمایشگاهی فرق داره و اون پذیرشش به صورت کشوری هست.

اما اینجا ما بحثمون کارشناسی علوم آزمایشگاهی هست که رشته پرطرفدار تری هست. اکثر دانشگاه های علوم پزشکی کشور هر کدوم هر سال بین ۱۵ تا ۳۵ نفر از داوطلب های کنکور تجربی توی این رشته پذیرش دارن.

ضمنا کارشناسی علوم آزمایشگاهی هم جزو او ۱۱ رشته ای هست که طرح اجباری دارن و بعد از اینکه درستون تموم شد حتما باید برید طرح رو بگذرونید. شرایط معافیت از طرح اجباری رو میتونید در این صفحه از سایت مشاورن ۱۰۰ ببینید: «شرایط معافیت از طرح اجباری»

 

ظرفیت پذیرش علوم آزمایشگاهی دانشگاه های دولتی

هم دوره روزانه، هم ظرفیت مازاد و هم پردیس خودگردان و حتی موسسه غیرانتفاعی علوم پزشکی وارستگان مشهد رشته علوم آزمایشگاهی رو داره که البته پذیرشش با آزمون هست و علاوه بر اون جزو رشته های بورسیه سپاه پاسدارن و دانشگاه علوم پزشکی ارتش هم هست. تقریبا تو دانشگاه های علوم پزشکی همه استان ها این رشته وجود داره. سالانه حدود ۱۶۰۰ نفر دردانشگاه های دولتی روزانه و ظرفیت مازاد و پردیس و … از طریق کنکور کارشناسی علوم آزمایشگاهی قبول میشن.

الان حدود ۲۰ دانشگاه ازاد هم این رشته رو دارن و با رتبه های بدتر هم میشه قبول شد، مثلا داوطلب بوده با رتبه کشوری نزدیک ۸۰ هزار هم تونسته علوم آزمایشگاهی دانشگاه ازاد زاهدان البته ظرفیت مازاد خودگردان دانشگاه ازاد اونجا قبول بشه. دانشگاه آزاد تهران هم تا حدود رتبه ۲۰ هزار کشوری پارسال علوم آزمایشگاهی قبول شدن.

 

رتبه لازم برای قبولی علوم آزمایشگاهی دولتی

بسته به اینکه منظور شما از رتبه لازم واسه قبولی روزانه علوم آزمایشگاهی باشه یا پردیس یا ظرفیت مازاد، و اینکه کدوم دانشگاه مد نظرتون هست، منطقه چند هستید، رتبه زیر گروه ۱ شما چنده، بومی اون استان هستید یا نه همه اینا روی رتبه و احتمال قبولی علوم آزمایشگاهی تاثیر داره. اما چند سال اخیر اخرین رتبه هایی که علوم ازمایشگاهی قبول شدن مال سهمیه مناطق محروم بودن یا تعهد خدمتی ها استان های جنوب شرق کشور که بوده حتی تا حدود رتبه ۳۰ هزار منطقه ۳ هم فقط از بومی های همون استان با استفاده از سهمیه مناطق محروم قبول شدن. تاکید میکنم این رتبه مال سهمیه مناطق محروم بود وگرنه مثلا همون کسانی که بدون سهمیه مناطق محروم علوم ازمایشگاهی روزانه دانشگاه بم قبول شدن رتبشون تو منطقه ۳ زیر ۱۲ هزار بوده درحالیکه سهمیه مناطق محروم شرق استان کرمان واسه دانشگاه علوم پزشکی بم با همون رتبه هایی که گفتم خدمتتون یعنی رتبه های خیلی بیشتر تونستن قبول بشن.

 

محل کار کارشناس علوم آزمایشگاهی کجاست

در آزمایشگاه های تشخیص طبی، بیمارستان ها، پزشکی قانونی، مراکز تحقیقاتی، سازمان انتقال خون، آزمایشگاه صنایع غذایی و دارویی و یه سری جاهای دیگه میتونن کار کنن.

 

کار علوم آزمایشگاهی دقیقا چیه

محیط کارش آزمایشگاهه. کارشون بررسی خون و مایعات و بافت های بدن انسان توی آزمایشگاه هست که باهاش تشخیص میدن این فرد چه بیماری داره و براش گزارش مینویسن. در واقع ازمایش هایی که پزشک درخواست کرده رو از مریض میگیرن و نتیجه آزمایش رو به اون پزشک یا متخصص دارویی اعلام میکنن. به همین ترتیب روزانه هایی که تعهد خدمت ندارن یا مناطق محروم نیستن و دانشگاه های سطح بالاتری هستن رتبه بهتری لازم دارن.

 

شرایط تاسیس آزمایشگاه

روالی که از قدیم تو وزارت بهداشت بوده این بود که اگه کسی دکتری علوم آزمایشگاهی داشته باشه و آزمون تکمیلی قبول بشه و دوره دو ساله بالینی رو بگذرونه میتونست آزمایشگاه بزنه. مجوز آزمایشگاه رو هم یه پزشک متخصص پاتولوژی میدادن خودش تنهایی، و هم اگه سه نفر بودن که هر سه تا دکتری علوم آزمایشگاهی توی گرایش های مختلف مثل ایمونولوژی، خون شناسی، میکروب شناسی، بیوشیمی، ژنتیک داشتن به سه تاشون مشترکا یه مجوز تاسیس آزمایشگاه میدادن.

اما الان فعلا قانون اینجوریه که اگه کسی مدرک دکتری علوم آزمایشگاهی داره و خودش تنهایی میخواد مجوز تاسیس آزمایشگاه بگیره باید آزمون دوره کلینیکال پاتولوژی شرکت کنه و اگه قبول بشه یه دوره بالینی دو ساله باید بگذرونه بعد بهش مجوز تاسیس آزمایشگاه طبی میدن یعنی به خودش تنها مجوز میدن. ولی خب همین هم به این سادگی ها نیست اولا باید دکتری یکی از رشته های مرتبط با علوم آزمایشگاهی داشته باشید یعنی دکتری ایمنی شناسی، انگل شناسی پزشکی، باکتری شناسی پزشکی، بیوشیمی بالینی، ژنتیک پزشکی، میکروب شناسی پزشکی، قارچ شناسی پزشکی، ویروس شناسی پزشکی، هماتولوژی آزمایشگاهی و بانک خون. بعد آزمونی که ازتون میگیرن قبول بشید بعد دو سال دوره برید تازه بهتون مجوز میدن. البته بگم اینم که هنوزم رو این موضوع بحث هست. یه عده دنبال این هستن قانون عوض بشه یه عده هم اصرار دارن همین روال ادامه پیدا کنه.

واسه هزینه تاسیسش هم الان خیلی شرکت ها هستن وسایل و تجهیزاتی که لازمه رو به صورت قسطی به شما میدن و کم کم درامد که پیدا کردید قسط ها رو پس میدید. وگرنه کسی خودش بخواد از اول با هزینه شخصی آزمایشگاه بزنه در شهرهای بزرگ. باید در حد میلیاردی هزینه کنه.

 

مشکلات کار علوم آزمایشگاهی

یکی از مشکلات کار علوم آزمایشگاهی کار کردن در محیطی هست که چیزهای آلوده توش زیاده مثل ذرات عفونی، میکروبی، قارچ، عوامل شیمیایی و سرطان زا، ترشحات بدن انسان و در واقع با انواع بیماری ها ممکنه سر و کار داشته باشن. باید یه نکات ایمنی رو عایت کنن مثلا توی ازمایشگاه سل حتما باید ماسک داشته باشن و هر ازمایشگاهی موارد ایمنی خاص خودشو داره.

الان با وجود اینکه نیروهای فارغ التحصیل علوم آزمایشگاهی زیاد داریم میبینیم که برخلاف بخش نامه ها بعضی آزمایشگاه ها به خاطر مسائل شخصی مثل آشنابازی یا واسه اینکه حقوق کمتری بدن کسانی رو میارن واسه کارهای ازمایشگاه استخدام میکنن که اصلا رشتشون علوم آزمایشگاهی نیست.

 

بازار کار درآمد کارشناس آزمایشگاه

الان حدود ۲۵ هزار نفر فارغ التحصیل علوم آزمایشگاهی و چند هزار دانشجوی علوم آزمایشگاهی داریم. کسانی که در آزمایشگاه بیمارستان ها و مراکز دولتی کار میکنن استخدام دولت هستن و بسته به سابقه کارشون و شغلشون طبق قوانین دولتی حقوق میگیرن یعنی در حد متعارف کارمند بیمارستان و اختلاف درامدشون با هم زیاد نیست.

اما کسانی که در آزمایشگاه های خصوصی یا شرکتی کار میکنن درامدشون خیلی میتونه با هم فرق کنه. بستگی به این داره که کارشناسی آزمایشگاه چه کارهایی بلده، چه مهارت هایی داره و واسه حقوق با مدیر چطوری توافق کرده.

ولی اگه کسی خودش مالک آزمایشگاه باشه و خودش تاسیسش کرده باشه اینجا دیگه درامد خیلی میتونه بالاتر از این حرفا باشه چون یه بخشی از سود کل فعالیت های اون آزمایشگاه میره تو جیب اون مالک آزمایشگاه. اما خب گفتم شرایط خاصی میخواد واسه گرفتن مجوز یا باید پزشک متخصص پاتولوژی باشید و یا حتما  دکتری داشته باشید تو اون رشته های مرتبط با علوم آزمایشگاهی که گفتم و آزمون بدید قبول بشید دوره دو ساله رو بگذرونید بعد بهتون مجوز تاسیس آزمایشگاه میدن.

 

ادامه تحصیل در رشته علوم آزمایشگاهی

بعضی از درس های علوم آزمایشگاهی با درس های علوم پایه رشته پزشکی یعنی درس های ۵ ترم اول پزشکی یکی هستن. کسانی که کارشناسی علوم آزمایشگاهی دارن یعنی لیسانس هستن واسه آزمون کارشناسی ارشد میتوتن توی گرایش های همون مجموعه علوم آزمایشگاهی که ۳ مجموعه هست و هر کدوم چند تا گرایش داره جمعا ۹ گرایش دارن شرکت کنن و یا میتونن چند تا رشته دیگه که مجاز هستن شرکت کنن و قبول بشن و فوق لیسانس بخونن، رشته هایی مثل فیزیولوژی، علوم تشریحی، نانوتکنولوژی پزشکی، انفورماتیک پزشکی، بهداشت و ایمنی مواد غذایی، میکروب شناسی مواد غذایی، حشره شناسی پزشکی، بهداشت محیط، و بیوشیمی بالینی.

کسانی هم که کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی دارن، واسه آزمون دکتری تخصصی یا همون PhD  گرایش های میتونن چند تا رشته هست یکیش شرکت کنن مثل دکتری خون شناسی آزمایشگاهی، دکتری انگل شناسی پزشکی، دکتری ویروس شناسی پزشکی. کسانی که دکتری میگیرن میتونن برن تو دانشگاه ها هم جذب بشن در صورتی که شرایطش رو داشته باشن.

پاتولوژی یکی از تخصص های پزشکی هست. خردادماه ۹۶ گروهی از بزرگان جامعه علوم پزشکی کشور مثل رئیس انجمن بیوشیمی ایران، رئیس انجمی ویروس شناسی، میکروب شناسی انجمن علمی انتقال خون، انجمن هماتولوی یه نامه نوشتن به وزیر محترم بهداشت و اعلام آمادگی کردن که خلا رزیدنت های پاتولوژی یعنی دانشجوهای تخصص پاتولوژی رو میتون با دانشجوهای دکتری علوم آزمایشگاهی پر کنن. مشخص نیس چه بسا در آینده واقعا این اتفاق بیفته و دانشجوی دکتری علوم آزمایشگاهی بتونه بره جای دانشجوی تخصص پاتولوژی یعنی بره جای کسی که ۷ سال پزشکی عمومی خونده و بعد آزمون تخصص شرکت کرده و تخصص پاتولوژی قبول شده. من طرفدار یا مخالف این قضیه نیستم و در جایگاهی هم نیستم که درباره این مساله اظهار نظری کنم اما بحثم رو اینه که احتمال اینجور اتفاقات هم هست و ممکنه در آینده ادامه تحصیل در اینجور رشته ها یا رشته های مشابه خیلی امتیازات داشته باشه. سیاست های وزارت بهداشت میتونه رو اینجور مسائل خیلی تاثیر بزاره.

 

آزمون علوم آزمایشگاهی به پزشکی

ضمنا علوم آزمایشگاهی جزو رشته های مجاز به شرکت در آزمون کارشناسی به پزشکی هست و سابقه داشته کسانی از این رشته بعد از لیسانس تونستن بدون شرکت مجدد در کنکور سراسری برن از طریق آزمون کارشناسی به پزشکی وارد رشته پزشکی بشن.

مطالب مربوط به معرفی سایر رشته های دانشگاهی گروه تجربی رو میتونید در این صفحه از سایت مشاوران ۱۰۰ ببینید: «معرفی رشته های تجربی»

برای ثبت نام مشاوره تحصیلی کنکور کلیک کنید

مشاور (رتبه برتر)	توضیحات
	غزل حسین پور مشاور تجربی مشاهده اطلاعات
	عطیه اسدی مشاور رشته انسانی مشاهده اطلاعات